مصری که بود، مصری که باید می‌شد
تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۳۸۱۸۶
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، ۱۱ سال پیش در چنین روزهایی (۲۵ ژانویه) اولین تجمعات گسترده در مصر در اعتراض به فقر و فساد و بیکاری آغاز شد. معترضانی که به سرعت خواسته خود را به لزوم سقوط دولت «حسنی مبارک» تغییر داده و علیه او و حکومتش موضع گرفتند. انقلابی که سر و صدای زیادی به پا کرد، اما آیا آنچه که مردم می‌خواستند محقق شد؟
۱۱ سال پیش در این روزها تمامی خیابان‌های مصر مملوء از جمعیتی بود که آرزوهای شیرینی برای کشورشان داشتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پیش از چنین روزی عده‌ای از فعالان و دانشجویان در فیس‌بوک و توئیتر در ۱۵ ژانویه برای تجمع در میدان التحریر در ۲۵ ژانویه فراخوان داده بودند. در روز موعود بین ۵۰ تا ۷۰ هزار معترض مصری در کمال تعجب نیروهای امنیتی در میدان التحریر حضور یافتند. بخشی از معترضان تصمیم گرفتند که تا برآورده شدن خواسته‌هایشان تحصن کنند.
تحصن همانا و سرکوب پلیس و کشته شدن سه نفر از معترضان در بامداد ۲۶ ژانویه همانا، رویدادی که به مخالفان ثابت کرد رژیم حسنی مبارک اصلاح‌ناپذیر است. پس از وقایع ۲۵ ژانویه دیگر شهرهای بزرگ مصر از جمله اسکندریه، سوئز و پورت سعید هم میزبان جنبش‌های مردمی می‌شوند. همزمان گروههای مستقل در میدان تحریر درخواست می‌کنند تا تظاهرات بزرگ دیگری در ۲۸ ژانویه، «جمعه خشم» برگزار شود.
اما علی‌رغم حضور همه طیف‌ها و طبقات و گروههای مردمی، سیاسی و مذهبی در وسط میدان و نقش‌آفرینی آن‌ها به مدت ۱۸ روز و سرانجام سرنگونی رژیم حسنی مبارک و فرار او در ۱۱ فوریه، اما جشن و شادی دوام نیاورد و آرزوها به باد رفت و نور امید خاموش شد. نبود رهبری واحد، نبود برنامه برای فردای پیروزی، تک‌روی و اختلاف میان گروههای سیاسی و البته تلاش جریان ضد انقلاب در همکاری با برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و امارات برای اختلاف‌افکنی، موجب شد تا از همان ابتدا آن حرکت مردمی به جای سرزمین وحی، سر از ترکستان در آورد.
روی کار آمدن اولین دولت دموکراتیک
با اولین انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۱۲ برای اولین بار دولتی بر سر کار آمد که حاصل انتخابات واقعی بود. «محمد مرسی» با ۵۱ درصد آراء به پیروزی رسید. تا پیش از آن تمامی رؤسای جمهور با آرای بیش از ۹۰ درصد انتخاب شده بودند به طوریکه شخص «حسنی مبارک» با بیش از ۹۰ درصد آراء در سال ۲۰۰۵ در اولین انتخابات مستقیم ریاست‌جمهوری به پیروزی رسیده بود!.
اما برکناری «محمد مرسی» در سوم جولای ۲۰۱۳ به دست ارتش، پایانی بر تمامی چیزهایی بود که مردم مصر در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ در میدان التحریر برای به دست آوردنش شوق و شور بالایی داشتند. کودتایی که با کشتار هزاران نفر و بازداشت بیش از ۱۰۰ هزار نفر همراه شد. به طوریکه فقط در جریان سرکوب متحصنین میدان «رابعة العدویه» در قاهره به گفته مخالفان، بیش از دو هزار نفر کشته شدند. اکنون ۹ سال است که عبدالفتاح السیسی زمام امور را به دست گرفته است. او در انتخابات ۲۰۱۸ نیز با ۹۷ درصد آراء پیروز شد.
زنی نشسته در کنار جنازه کشته شدگان در مسجد رابعة العدویه. ۱۵ آگوست ۲۰۱۳
مصر پس از کودتا
اکنون ۱۱ سال از انقلاب ۲۰۱۱ می‌گذرد، به گفته مخالفان دولت عبدالفتاح السیسی، تمامی دلایلی و شرایطی که به انقلاب در آن دوران منتهی شد، اکنون نیز وجود دارد، چه بسا شرایط بدتر نیز شده باشد، به گونه‌ای که در سال‌های گذشته علی‌رغم جو خفقان شدید و بازداشت‌های گسترده، در چندین برهه شاهد اعتراضات مردمی بودیم.
«حسن حسین» فعال چپگرای مصری در این باره به وبگاه عربی۲۱ گفت: «انقلاب نه تنها در مصر، بلکه در چند کشورهای عربی دیگر نیز شکست خورده است. باب سازش و عادی‌سازی روابط با دشمن صهیونیستی با حمایت حکومت مصر در برخی کشورهای عربی باز شده است. تمامی آزادی‌های عمومی و مشروع سرکوب و فعالیت سیاسی مخالفان تحمل نمی‌شود.»
«رضا فهمی» نماینده سابق پارلمان مصر نیز در این باره گفت: «بیش از ۱۰ سال از انقلاب‌های بهار عربی می‌گذرد. اما هنوز باد موافقی نوزیده است. اوضاع در هم پیچیده و شرایط مبهمی حاکم شده است و دیگر خبری از آن آمال و آرزوهای انقلاب نیست.» «عباس قباری» فعال و پژوهشگر حقوقی نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: «شرایط متزلزلی که مصر در آن به سر می‌برد در همه سطوح سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی، زندگی مردم را به جهنم تبدیل کرده است. مردم از آینده نامشخص خود در بیم و هراس به سر می‌برند.»
شبکه الجزیره در گزارشی در آوریل ۲۰۲۱ به نقل از منابع حقوقی مصری گفت از زمان انقلاب ۲۰۱۱ تاکنون تعداد ۳۵ زندان جدید در مصر ساخته شده است تا جمع زندان‌های این کشور به عدد ۷۸ برسد.
ماجد المصری خبرنگار مصری در این باره به یورو نیوز گفت: «از روشنفکر و فعال سیاسی گرفته تا شهروندان عادی، میزان سرکوب مخالفان و بحران اقتصادی طبقه محروم در حدی است که با وجود نفرت فراوان امید زیادی به فردای بهتر وجود ندارد. به عنوان مثال در زمان مبارک روزنامه نگاران تنها اجازه نداشتند تا به شخص رئیس جمهوری انتقاد کنند امروز اما انتقاد از کوچکترین عملکرد دولت در زمینه اقتصادی و اجتماعی، زندان و حبس برای نگارنده در بر خواهد داشت.»
«مصطفی عزب» مدیر منطقه‌ای سازمان حقوق بشر عربی به الجزیره گفت که طبق اعلام وزارت کشور مصر میزان تراکم در زندان‌ها ۱۶۰ درصد بیش از ظرفیت است. در بازداشتگاههای پلیس نیز ۴۰۰ درصد بیش از حجم استاندارد افراد نگهداری می‌شوند.
اکنون در یازدهمین سالگرد انقلاب ژانویه ۲۰۱۱، همه شرایط به قبل انقلاب بازگشته و عبدالفتاح السیسی حاکمیت میلیتاریستی به مرکزیت خود را در مصر ایجاد کرده است. وفاداران به السیسی راهی پارلمان می‌شوند و همه شئون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور همچون دهه‌های گذشته در قبضه ارتش قرار دارد. کارخانه‌های ارتش از شامپو گرفته تا سلاح تولید می‌کنند. استانداران، شهرداران، مدیران کل و مناصب عالی از میان ژنرال‌ها یا بازنشستگان ارتش انتخاب می‌شوند.
به گفته ماجد المصری به یورو نیوز، «ارتش از زمان به قدرت رسیدن آقای سیسی در تمام بخش‌های اقتصادی و اجتماعی و ورزشی و سیاسی خود را تحمیل کرده است. امروز حتی در دانشگاه‌های مصر هم شاهد حضور نیروهای نظامی هستیم. کار بجایی رسیده است که انتخاب روسای دانشگاه ها هم با دخالت مستقیم نظامیان و شخص رئیس جمهوری انجام می‌گیرد.»
رئیس‌جمهور همچون سال‌های قبل انقلاب در یک انتخابات تشریفاتی با بیش از ۹۰ درصد آراء انتخاب می‌شود. در انتخابات سال ۲۰۱۸، سرلشگر «سامی عنان» رقیب اصلی السیسی، بازداشت و السیسی با ۹۷ درصد آراء پیروز انتخابات اعلام شد. او در این انتخابات فقط یک رقیب بی خطر داشت.
چرایی ناکامی انقلاب مصر نیاز به بررسی‌های عمیقی از فرهنگ سیاسی در میان مردم این کشور، موقعیت ژئوپلتیکی، نقش بیگانگان، اشتباهات اخوان‌المسلمین، نقش ارتش و نبود رهبری واحد دارد. هر آنچه که بود، رئیس‌جمهور منتخب بعد انقلاب بازداشت و محاکمه و نهایتا جان خود را از دست داد و اکنون یک ژنرال نظامی با کودتا جای او را گرفته است. اما مردم مصر نیز آدم‌های ۲۰ سال پیش نیستند. خیلی چیزها تغییر کرده و مردم آگاه‌تر شده‌اند. گروههای کوچک همواره فراخوان تجمع می‌دهند و یک رهبری قوی می‌تواند امید از دست رفته مردم را بازگردانده و آن‌ها را دوباره راهی میدان التحریر کند.
انتهای پیام/م
منبع: فارس
کلیدواژه: مصر انقلاب مصر بهار عربی بیداری اسلامی عبدالفتاح السیسی میدان التحریر حسنی مبارک ۲۵ ژانویه درصد آراء
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۳۸۱۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همه سلایق سیاسی در مجلس دوازدهم حضور دارند
به گزارش خبرنگار مهر، «غلامحسین رضوانی» نماینده مجلس یازدهم و نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت لیست انتخاباتی شورای ائتلاف (شانا) در دور اول اظهار کرد: خوشبختانه تعداد افرادی که از سرتاسر کشور در دور اول انتخاب شدند به حدی است که مجلس بعدی به موقع تشکیل خواهد شد. من یکی از کاندیدهای ائتلاف شانا و پایداری هستم و به عنوان یکی از اعضای شورای مرکزی پایداری، کاندیدای انتخابات شدم و به دور دوم راه یافتم؛ هر انتخابی که مردم کنند باید مورد تأیید بنده قرار بگیرد.
وی افزود: لیست ۳۰ نفر که مورد اتفاق نظر شانا و پایداری قرار گرفت، در راستای وحدت نیروهای انقلاب شکل گرفت؛ از ابتدا معتقد بودیم برای اینکه وحدت، محتوایی و عمیق باشد و خدای‌ناکرده شکلی نباشد، لازم است که گروههای انقلابی و طرفدار نظام جمهوری اسلامی که در مقاطع مختلف گاهی اصولگرا و ارزشی نامیده شدند، باید مراحلی را طی کنند تا به وحدت مورد نظر برسند.
این نامزد انتخابات مجلس دوازدهم گفت: حداقل وحدت، این است که یکدیگر را تخریب نکنند و در مرحله دوم، لازم و ضروری است برای اینکه وحدت آرمانی و عقیدتی باشد؛ راجع به معیارها و موازین اتفاق نظر شود و در مرحله بالاتر این است که در مصادیقی به اشتراک برسیم و به لیست سی نفره برسیم.
وی افزود: در همه مراحلی که مذاکراتی صورت گرفت سعی کردیم این چارچوب‌ها و مصادیق مورد نظر ما باشد و به این صورت نباشد که با آرمان‌گرایی افراطی، واقعیت‌ها را نادیده بگیرم. به هر حال این توافق حاصل و این لیست درست شد. ما نهایت سعی را کردیم به خصوص در مواضع سلبی تلاش شد در میان افراد لیست، کسانی نباشند که ضعف‌های عمده داشته باشند و ارزیابی من این است که در زمینه سلبی، توفیقات بزرگی داشتیم.
رضوانی در پاسخ به سوالی به مهم‌ترین موضوعات و اقدامات انجام گرفته در مجلس یازدهم اشاره کرد و گفت: در مجلس یازدهم ما توفیقاتی در زمینه تدوین قوانین مورد نیاز و در زمینه نظارت‌ها و همچنین در زمینه بعضی موارد که قانون داشتیم اما قانون به اندازه کافی مشکل‌گشا و رهگشا نبود، داشتیم.
وی افزود: مشخصاً قانون رفع تحریم‌های ظالمانه که به «قانون راهبردی» معروف شد و مورد تمجید و تأیید رهبر انقلاب قرار گرفت و فرمودند که این قانون، کشور را از تحیر درآورد. چون قبلاً کلی‌گویی‌هایی می‌شد اما وقتی به محتوا نگاه کردیم، تحریم‌ها نه تنها برداشته نشده بود بلکه چند برابر شد.
قانون راهبردی در مجلس یازدهم باعث شد کمتر در «چنبره فریب دشمن» قرار بگیریم
رضوانی تصریح کرد: خوشبختانه یکی از کارهای مهم مجلس یازدهم، تصویب همین قانون رفع تحریم‌های ظالمانه بود. الحمدالله ما ثمراتش را دیدیم اگرچه دشمن دست از دشمنی برنداشت اما حداقل این بود که ما کمتر در چنبره فریب دشمن قرار گرفتیم و به خواست خدا توانستیم این ترفندهای فریبکارانه دشمن را به حاشیه برانیم.
نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم اظهار کرد: در سایر موارد نیز قوانینی در مجلس یازدهم تصویب شد؛ مانند تسهیل مجوزهای کسب و کار، مالیات بر خانه‌های خالی، مالیات بر اتومبیل‌های لوکس و مالیات بر عایدی سرمایه از دیگر اقدامات مثبت بود.
رضوانی با اشاره به مهم‌ترین اولویت‌های مجلس دوازدهم اظهار کرد: معتقدم در مجلس آینده مهم‌ترین کار ما این است که به نظارت بر اجرای قوانین بپردازیم و با نظارت درست، مانع از تخطی از قوانین شویم و به موقع با ابزار نظارتی وارد شویم و مقرر کنیم آنگونه که گفته شده است، مجریان در راستای اجرای قوانین عمل کنند.
وی افزود: البته در این راستا باید توجه داشته باشیم که در مواردی به خصوص مبارزه با مفاسد اقتصادی که چند دهه مورد تاکید رهبر انقلاب است، مجلس آینده باید نقش ویژه ایفا کند؛ به گونه‌ای نباشد کسانی که مفسد اقتصادی یا مفسد سیاسی و مفسد عقیدتی و فرهنگی هستند، بتوانند به ارکان بالای نظام دستیابی داشته باشند.
رضوانی افزود: اگر هم کسانی قبلاً به این مسؤولیت‌ها راه یافته‌اند با نظارت درست، قانونی و با پافشاری بر موازین قانونی باید از مصادر امور برکنار شوند و جای آن‌ها، افراد صالح عهده‌دار مسؤولیت شوند. افرادی که دغدغه معیشت مردم را ندارند و بخواهند با انگ‌زدن به طرفداران معیشت مردم، آن‌ها را از صحنه خدمتگزاری برانند، نباید عهده‌دار مسؤولیت شوند.
همه سلایق سیاسی در مجلس دوازدهم حضور دارند
وی با اشاره به وضعیت آرایش سیاسی مجلس دوازدهم، گفت: مردم بسیار تعیین‌کننده هستند اما بعضی به دنبال این هستند که القا کنند مردم نقش ندارند و نقش مردم نادیده گرفته می‌شود؛ اگرچه در مجلس یازدهم همه طیف‌های سیاسی حضور داشتند اما بعضی از این طیف‌های سیاسی می‌گویند همیشه ما باید اکثریت را داشته باشیم و اگر نداشته باشند، وانمود می‌کنند که اصلاً حضور ندارند.
رضوانی اضافه کرد: خوشبختانه در همه مجالسی که ما داشتیم از جمله در همین مجلس یازدهم، همه سلایق سیاسی در آن حضور داشتند. بنابراین فضای مجلس دوازدهم از نظر اینکه کسانی در آن مدعی نخواهند شد که ما حضور نداریم، یک مقدار نسبت به مجلس فعلی، بهتر خواهد شد.
نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم گفت: همه سلایق سیاسی در مجلس دوازدهم حضور دارند و ما طبیعتاً انتظار داریم که گفت‌وگوهای درون مجلس، قوی‌تر و محکم‌تر و سازنده‌تر باشد و ان‌شاء الله از میان این گفت‌وگوها آنچه که برای مردم خیر و صلاح است، فراهم شود.
رضوانی در پاسخ به دیگر سوال مهر مبنی بر اینکه شما در مجلس دوازدهم، در کدام کمیسیون حضور خواهید داشت گفت: یا در کمیسیون برنامه و بودجه خواهم بود یا کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی.
نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم در پایان درباره به پویش رسانه‌ای با مهر انتخاب کنید، گفت: من معتقدم رسانه‌های خوبی که تعهد حرفه‌ای و انقلابی دارند و خجالت نمی‌کشند که بخواهند مثل همه جای دنیا از نظام مستقر در کشور دفاع کنند، بسیار داریم؛ آن مقداری که من با خبرگزاری مهر آشنا هستم، الحمدالله به صورت حرفه‌ای و متعهدانه با مسائل برخورد می‌کند و امیدوارم توفیقات شما به لحاظ حرفه‌ای، تعهد و نقش‌آفرینی بیشتر، روزافزون شود.
کد خبر 6087841
جاده کندوان یک طرفه شد